Агымдагы елны? 18нче июненд? Мордовия Пресс-?з?генд? Халыкара наркотиклар куллануга ??м аларны? законсыз ?йл?нешен? каршы к?р?ш к?нен? багышлап «Формирование негативного отношения к наркомании через средства массовой информации» диг?н темага Россия Наркотиклар ?йл?нешен контрольд? тоту федераль хезм?тене? Мордовия буенча идар? в?килл?ре, Информация ??м басма министрлыгы хезм?тк?рл?ре, республиканы? корреспондентлары, С?лам?тлек министрлыгы в?килл?ре катнашында семинар-ки??шм? ?тте. Очрашуны Басма ??м информация министры Валерий Валерьевич Маресьев ачып ?иб?рде. Ул Мордовиябез массак?л?м информация чаралары хезм?тк?рл?ре бел?н наркотиклар куллану, аларны законсыз р?вешт? ?итештер? ??м ?йл?нешен тикшер? буенча федераль хезм?тк?рл?р арасында ?йб?т м?н?с?б?т булуы турында ?йтте. ?ирле журналистлар к?ч структурасы в?килл?рен? наркотикларга буйсынучыларга ??м аларны? законсыз ?йл?нешен? каршы к?р?шт? информацион ярд?м ит?, наркотик ??в?слекк? негатив караш формалаштыра, ди. Министр ?йтк?нч?, республикабызда наркотикларга каршы к?р?ш ??м шул агуны кулланучыларга каршылыклы (противодействие) аерым ??мгыяви атмосфера булдырырга кир?к, ди. Наркоманияг? каршы тору буенча кырыс стратегия формалаштырырга ??м башка хокук саклау органнары бел?н конструктив элемт?л?р урнаштырырга кир?к. Наркотик кулланган кеше ??мгыятьт? м?рт?т (изгой) ??м закон буенча ?авап та кайтарырга тиеш диг?н фикере бел?н уртаклашты.
ФСКН России по РМ идар? ?ит?кчесе, полиция генерал-майоры Александр Иванович Гришнёв илебезд? наркотикларга каршы к?р?ш 1987 елдан активлашты, ди. Билгеле булганча, 26 нчы июньд? Халыкара наркотиклар куллануга ??м аларны? законсыз ?йл?нешен? каршылык к?не билгел?п ?тел?. ?леге дата, халыкара ??мгыятьл?рне? наркоагрессияг? каршы эшч?нлеген к?ч?йт? ??м хезм?тт?шлеген ныгыту максатыннан, 1987 нче елда БМО Генераль Ассамблеясе тарафыннан билгел?нг?н. ?йтеп китк?ненч?, б?ген наркотиклар куллану, аларны законсыз р?вешт? ?итештер? ??м ?йл?неше, наркотиклар бел?н б?йле коррупция ??м к?ч куллану барлык илл?рг? диярлек кагыла ??м интернациональ характерда. ??р ел бу к?н алдыннан аерым тематик чараларда наркотиклар ??м наркоманнар, аны? кеше организмына ??м ??мгыятьк? зарары, регионыбыздагы бу б?ла бел?н к?р?ш юллары турында була. Быел «Поговорим о наркотиках» диг?н лозунг астында ?т?. Александр Иванович республикабыз ?ит?кчел?ре ХХ гасыр чумасы бел?н к?р?шк?, Мордовиябез наркотикларсыз Россия Федерациясе булыр ?чен зур к?ч куя, ди.
- ?ле ген? Самара кунаклары безд? булып китте. Республикабызда булган спорт корылмаларыны? к?плеге исл?рен кит?рде. Безд?ге кеше ис?бен? туры килг?н объектлар, Самаралалыларга караганда, к?пк? артык. Билгеле булганча, спорт наркоманлыкка зур кирт?. ?мма шуны да ?йтеп кит?рг? кир?к, яш?смерл?р арасында наркотикларга ихтыя?ны башлангыч стадиясенд? кимет? ?стенлект? кала. Мо?а б?йле р?вешт?, ?леге ?л-к?д? профилактика эшен к?ч?йтерг? ??м аны адреслы алып барырга, у?ышлы эш ысулларына игътибар ит?рг? чакырды. М?кт?п укучылары арасында тестлар ?тк?р? ?чен барлык ?и?азлар ?зер, м?гариф министрлыгында аны ?тк?р? методикасы гына д?лилл?м?г?н; июль аенда д?лилл?нер, дип ышандырды А.И. Гришнёв. Александр Иванович Мордовияд? берд?м антинаркотик с?яс?т булырга тиеш дип саный. Тормышка ашыруда республикабызны? т?рле ведомствасын ??м т?рле к?ч структураларын, ки? ??мгыятьчелек, руханил?р ??м СМИ журналистларын катнашырга чакырды.
Борис Русланович Жгучев, Мордовия буенча Россия ФСКНны? идар? ?ит?кчесе урынбасары, полиция полковнигы, ?зене? чыгышында Мордовияд?ге наркоманияг? каршы к?р?ш к?рс?ткечл?ре бел?н таныштырды. Аны? ?йт?енч?, ?тк?н ел ярты тоннадан артык наркотик матд?л?р тартып алынган ??м юкка чыгарылган. Со?гы вакытта гына 245 ?ынаять наркотиклар бел?н б?йле булуы турында ?йтте. Б.Р.Жгучев республикабызда дезоморфин базары (сокращение изготовления и потребления составляет 96%) юкка чыгарылды, ди. Дизайнерларча ясалган я?а наркотиклар концентрациясе буенча бернич? кат героинны уза. Алар еш ху?алыкта куллана торган синтетик порошокларда яшенг?нн?р. Кулланучылар ?зара элемт?не к?бр?к интернет аша тоталар. ?йтеп китмич? булмый, б?генг? 4325 якташыбыз наркотиклар куллана, ? 1515 наркодиспансерда ?четта тора. Аларны? к?бесе Саранск ??м Рузаевкадалар, ?мма районнарда да юк дия алмыйм, ди чыгыш ясаган ?ит?кче. Бер очракны иск? алды ул: Саранск ш???ре Ленин районы суды к?пт?н т?гел «Рио» диг?н сату-к??ел ачу ?з?генд? аяк киеме ремонтлаучы 35 яшьлек ?рм?н гражданины Артак Амирхонян агулы эчемлек-марихуан кулланган ?чен ?иде т??лек сакта ??м Россияд?н куылу ??засы алды.
?йтеп кит?рг? кир?к, наркоманнар нык конспирациял?н?л?р, барыбер р?ш?тк? артына ябылалар. Безне? ил д??л?тне? наркотикларга каршы с?яс?тен ?стер? буенча тиешле чаралар к?р?. Со?гы елларда наркомания проблемасына каршы тору буенча халыкара хезм?тт?шлек кыры ки??йде, РФ наркотикларга каршы законнар ?ыелмасы яхшыра. Б?ген наркотикларны ?зерл??, тарату, куллану буенча каты ??за - гомерлек тоткын ??засына кад?р каралган, ди.
Наркотик матд?л?р куллануга каршы к?р?ш буенча системалы ??м комплекслы эшт? д??л?т органнары бел?н берг? и?тимагый ??м дини оешмалар, медицина хезм?тк?рл?ре актив катнаша. Х?зерге вакытта халыкны наркотиклаштыруны профилактикалау буенча озак вакытлы максатчан программа тормышка ашырыла. Ул республикада уздырыла торган наркотикларга каршы профилактик чараларны? алдагы ?сешен?, наркотикларга б?йле кешел?рг? медицина-социаль ярд?мен яхшыртуга, хокук саклау органнарыны? наркотикларны? законсыз ?йл?нешен туктату буенча эшч?нлеген к?ч?йт?г? юн?лдерелг?н.
Семинарда Республикабыз наркодиспансеры баш табибыны? урынбасары Наил? Исхак кызы Глямшина Мордовияд? наркоманнарны д?валау юллары ??м алымнары турында с?йл?де. ?тк?н елда 26 авыруны д?валаганнар. Саннар зур булмаса да, медицина хезм?тк?рл?ре к?п к?ч ??м тырышлык куйганнар. Глобаль наркомания куркынычын ялгызы? ?и?еп булмый. ?леге проблеманы чиш? берд?млекне ??м д??л?т, муниципаль органнарыны?, и?тимагый оешмаларны?, м?д?ният эшлеклел?рене?, гражданлык ??мгыя-тене? барлык институтларыны? багланышын тал?п ит?, ди Наил? Исхак кызы. С?зен д?вам итеп, наркоманияне ирт? кис?т?г?, яш?смерл?рд? ??м яшьл?рд? тормыш кыймм?тл?рен, ?з-?зен тотышына ??м с?лам?тлеген? ш?хси ?аваплылык формалаштыруга аерым игътибар бирел?. ?леге эшк? гаил?, м?кт?п, югары ??м урта махсус белем бир? йортлары ??леп ител?, ди ул. Белгеч, Александр Иванович с?зен д?лилл?п, наркоманияне кис?т? тестларын м?кт?п укучылары ?чен ген? т?гел, ? студентлар арасында да ?тк?рерг? кир?к диг?н ки??ш бирде.
Бары берд?м к?ч, с?лам?т акыл ??м ихтыяр к?че наркомания ?сешен туктатырга ??м наркотикларны? законсыз ?йл?неше н?ти??л?рен киметерг? м?мкинлек бир?. Бу фикерне чыгышларында “Известия Мордовии» газетасыны? баш редакторы Олег Александрович Каштанов, «Рузаевская газета»ны? баш редакторы Людмила Николаевна Резяпкина ?йттел?р ??м эш т??риб?л?ре бел?н д? уртаклаштылар. Реклама ??м дизайн буенча ООО “Полаир-техно” белгече Ирина Владимировна Соколова чыгыш ясады. Ардатов ??м Атяшево епископы Виниамин наркотикларга каршы к?р?шне? берд?м юллары гына у?ыш ?имешен алып килер диг?н фикерне ?йтте.
Ки??шм?д? катнашучылар Мордовия-д?ге наркоситуацияне ??р яктан тик-шердел?р, наркотик  ??в?слекк? негатив караш формалаштыруда регионда реабилитация ??м социальл?штер?не? шартлары, социаль реклама ??м прессаны? роле турында фикер алыштылар.

Наил? Насырова